توی این پست می‌خوایم اطلاعات خوبی در مورد ساخت پلان اکلوزال بهتون بدیم. آخر این مقاله هم، ویدئوهای آموزشی مربوط به ساخت پلان اکلوزال هر فک رو براتون گذاشتیم تا مطلب رو به خوبی درک کنید. با ما باشید تا ببینیم قضیه از چه قراره😊
برای انجام هر کاری در دهان، مثل ساخت پروتز ثابت (روکش بریج یا پرسلن)، ساخت پروتز کامل یا ساخت پروتز پارسیل و همچنین کارهایی از قبیل کامپوزیت و … توی دندانسازی و دندانپزشکی حتما باید به روابط فکین دقت کنید و پلان اکلوزال رو به خوبی شناخته باشید. اگر هنوز معنی اکلوزال در دندانپزشکی نمی دونید حتما این مقاله مفید بخونید منظور از اکلوزال چیست؟
در پروسه ساخت پروتز متحرک کامل برای ثبت روابط فکی حتما نیاز به ساخت یک پلان اکلوزال دارید تا بتونید با اون در داخل دهان بیمار روابط فکی ثبت کنید.
یکی از اهداف نهایی پروتز متحرک، جویدن و بلعیدنه. این امر زمانی عملی میشه که دندان‌ها در جای مناسب خودشون قرار گرفته باشن.
اکلوژن مناسب در پروتز متحرک، نه تنها در جویدن صحیح بیمار و جلوگیری از بیماری‌های گوارشی، بلکه در تامین زیبایی هم خیلی نقش داره.
منظور از رابطه فکی، فقط رابطه مابین فک بالا و فک پایین نیست. حتما باید به رابطه فکین نسبت به جمجمه و آرواره‌ها هم دقت کرد.
توجه به این مسئله که روابط فکی در هر شخص متفاوته، امری ضروریه و حتما باید برای هر شخص روابط فکی به صورت جداگانه ثبت بشه. البته این کار خیلی آسون و راحت نیست و پیچیدگی‌های خودش رو داره. ما سعی کردیم خیلی ساده و روان اونو براتون آموزش بدیم.
حالا می‌خوایم بریم سراغ ساخت پلان اکلوزال برای فک پایین یا مندیبل. تو پست‌های آناتومی و اصطلاحات دهان و دندان براتون گفتیم که به فک بالا میگن ماکزیلا و به فک پایین میگن مندیبل.
ابزار مورد نیاز برای ساخت پلان اکلوزال
بیاین باهم یه بررسی کنیم تا ببینیم واسه ساخت پلان اکلوزال یا موم‌بایت یا چه وسایلی نیازه.
✔️واسه این کار به لوازمی از جمله
✔️چراغ الکلی یا شعله گازی
✔️خط کش فلزی
✔️مداد مشکی
✔️کاردک فلزی دسته چوبی
✔️اسپاتول مدلاژ
✔️اسپاتول موم کاری دسته چوبی
✔️تورچ گازی یا تورچ دستی الکلی
✔️یک ظرف آب
✔️پنبه یا پارچه کتان
✔️موم ورق(موم رز) یا موم بایت آماده نیاز دارید.
همه این وسایل و ابزارها رو با بهترین و بالاترین کیفیت می‌تونید از فروشگاه ما تهیه کنید.
دستورالعمل ساخت پلان اکلوزال
رسم میدلاین اولین کاریه که واسه کستتون باید انجام بدید.
میدلاین یه خط فرضیه که دقیقا از وسط و مرکز صورت هر فرد میگذره. بهترین راه برای چک کردن محل درست این خط، پاپیلای ثنایایی در پشت دندانهای سانتراله.
از ابتدای رترومولار تا سطح ریج بیمار یک محدوده مشخص کنید تا بتونید تقسیمات لازم رو روش انجام بدید.
رترومولار، اون قسمت برجستگی انتهایی ریجه که بعد از آخرین دندان قرار داره و روش هیچ دندونی چیده نمیشه.
هرچی با دقت بیشتری این کارها رو انجام بدید، دنچرتون در نهایت بهتر و دقیق‌تر ساخته میشه. محدوده‌ای که مشخص کردید رو به 3 قسمت مساوی تقسیم کنید.
حالا از سمت پایین از این 3 قسمت، 2 قسمتو جدا کنید و تا انتهای کست علامت بزنید.
توی این مرحله روی کست، مرکز ریج رو علامت بزنید و با یک خط‌کش این نقاطو به هم وصل کنید. امتداد این خطوط رو تا پایین کست علامت بزنید. این خطوط مثل یک راهنما عمل می‌کنن و تو مرحله بعدی بهتون میگیم به چه دردی میخورن.
برای ثبت روابط فکی نیاز به گذاشتن موم اکلوژن یا نوار مومی wax rim روی بیس هستش. مومِ بایت‌گیری رو هم می‌تونید آماده از بازار تهیه کنید، یا اینکه با موم رز خودتون بسازیدش.
ساختنش هم کاری نداره. اینطوریه که اول باید گرمش کنید، بعد دو طرف موم رو تا بزنید و در نهایت به فرم قوس ریج شکلش بدید.
البته اگه آمادشو بخرید دقیق تره و آماده کردنش زمان خیلی کمتری ازتون میگیره. حالا موم رو روی کست بخوابونید دقت کنید که اگه بیس موقت استفاده نکردید، حتما روی کستو موم‌چسب بزنید.
موم چسب باعث میشه زمانی که دارید اندازه گیری میکنید و موم اکلوژنو (موم اکلوزال) می‌سازید، موم اکلوزال از روی کست جابه‌جا نشه و کارتون دوباره کاری نشه.
حالا، با یه اسپاتول موم‌کاری دسته چوبی سطوح باکالی و لینگوالی رو کاملا صاف و یک‌دست کنید. برای خرید اسپاتول موم‌کاری باکیفیت در سایزهای مختلف کلیک کنید.
می‌تونید از یک کاردک پهن هم کمک بگیرید. خب، بریم سراغ اندازه‌گیری و جزئیات
اندازه‌گیری و جزئیات
در قسمت قدامی، ارتفاع ریم‌اکلوژن در فک پایین باید یه چیزی حدود 16 تا 18 میلی‌متر باشه. با یه خط کش از مرز لب‌ها و ریج تا سطح ریم 18 میلی‌متر اندازه بزنید.
یادتونه یکم قبل، دو سوم رترومولار رو علامت زدید؟
این علامت، میشه اندازه ارتفاع ریم که کمی از قسمت قدامی کوتاه‌تره. نقاطو با خط‌کش و اسپاتول مدلاژ بهم وصل کنید. اون قسمتی که رترومولار با ریج زاویه‌ای حدودا 45 درجه داره، میشه انتهای موم اکلوژن.
ریمو تا اونجا با اسپاتول برش بزنید.
با اسپاتول یا کاردک داغ، سطح اکلوژنو ذوب کنید تا به خطوطی که رسم کردید برسه. اگه ارتفاع مومتون کوتاه بود نگران نباشید. مقداری موم گرم کنید و روی همون قسمت بچسبونید.
خب، یادتونه تو شروع کار مرکز ریمو روی کست علامت زدید؟
حالا با استفاده از همون علامت و به کمک خط‌کش و اسپاتول، اون خطو روی سطح موم هم رسم کنید. به این خط، خط نصف کننده‌ی طولی موم‌اکلوژن میگن که کل موم اکلوژن رو به دو قسمت تبدیل میکنه. اندازه سطح موم‌اکلوژن در قسمت قدامی حدودا 3 تا 4 میلی‌متره و در قسمت خلفی 9 میلی‌متر.
پس اگه مغایرتی با این اعداد داشتید، می‌تونید به وسیله موم رز یا همون موم ورق به ریم اکلوژنتون اضافه کنید یا با اسپاتول مدلاژ یا موم‌کاری اضافشو بردارید.
آخر کار یه نکته کنکوری بهتون بگیم: با یه پنبه مرطوب، بعد از گرم شدن موم می‌تونید یه موم براق و صیقلی داشته باشید
اینجوری که موم رو با شعله یا تورچ گرم کنید و بعدش با پنبه مرطوب سطحشو یک‌دست کنید. تا می‌تونید با اسپاتول و اون پنبه مرطوب سطح مومو براق کنید. تو این کار می‌تونید از یک تورچ هم کمک بگیرید.
میدلاینو روی موم اکلوژن رسم کنید تا هنگام ثبت روابط فکی راهنمای خوبی براتون باشه.
حالا این کست آمادست برای ثبت روابط فکی یا بایت‌گیری.
